Quan sát chim không chỉ là một cách thư giãn yên bình và kích thích, mà theo nhà điểu cầm học Hồng Kông Jay Kong, nó còn có thể kết nối chúng ta với thiên nhiên ở một mức độ sâu sắc hơn. Anh nói: “Những con chim mang thông điệp của Mẹ Thiên nhiên đến cho chúng ta — nếu bạn chịu khó chú ý”.
Cán bộ nghiên cứu tại Hiệp hội quan sát chim Hồng Kông cho biết một khu vực có nhiều loại chim phát triển mạnh thường cho thấy đó là một phần của môi trường cân bằng, đa dạng sinh học. Jay nói: “Nói cách khác, chúng ta có thể tìm hiểu về tình trạng hiện tại của môi trường và hành tinh của chúng ta bằng cách quan sát các loài chim trong môi trường sống tự nhiên của chúng. Và đó là điều cần thiết cho tương lai của loài người.”
“Tôi thấy những chú chim mang vẻ đẹp thật hấp dẫn”, anh nói. “Những con vật nhỏ bé này rất mạnh mẽ và kiên cường, đặc biệt là khi chúng di cư hết mùa này sang mùa khác. Một loài chim như chim chích có thể nặng chưa đến 10 gam — nhẹ hơn một ngón tay — nhưng cứ vào mùa xuân và mùa thu, chúng lại bay hàng nghìn ki-lô-mét đến nơi sinh sản hoặc trú đông. Chúng tôi quan sát thấy những con chim đến trú đông ở Hồng Kông, nhưng không biết làm thế nào chúng đến được đây hoặc con đường chính xác mà chúng đã đi. Điều đó quả là thú vị.”
Vị trí địa lý độc đáo của Hồng Kông khiến nơi đây trở thành một địa điểm lý tưởng để phát hiện các loài chim. Jay nói: “Mặc dù chỉ là một điểm nhỏ trên bản đồ nhưng Hồng Kông lại là một thành phố ven biển, nằm gần giữa Đường bay Đông Á-Úc”. Đường bay này được sử dụng bởi một số lượng lớn các loài chim di cư giữa nơi sinh sản và trú đông trên một khu vực bao gồm Trung Quốc, Nhật Bản và Đông Nam Á, xuống dưới New Zealand và băng qua Alaska.
Các khu rừng của Hồng Kông đã được phục hồi trong những thập kỷ gần đây sau thời kỳ phá rừng nghiêm trọng, đặc biệt là trong Thế chiến thứ hai. Những khu rừng này tiếp tục thu hút các loài chim từ khắp khu vực Quảng Đông, một số loài thậm chí còn quyết định ở lại.
“Trong những năm gần đây, các loài đáng chú ý đã định cư ở đây bao gồm chim cu rốc Trung Quốc màu xanh lục tuyệt đẹp — dễ nhận biết nhờ khuôn mặt có màu cầu vồng và tiếng kêu lớn — lần đầu tiên được phát hiện ở Tai Po Kau, khu rừng già nhất của Hồng Kông, vào năm 2014. Loài chim này hiện đã di chuyển rộng hơn và có thể được tìm thấy ở Tai Po Kau và các khu rừng lân cận”, Jay nói.
Những người mới bắt đầu quan sát chim có thể bắt đầu bằng cách tìm kiếm những con chim xung quanh mặt nước. Anh nói: “Bạn sẽ tìm thấy nhiều loài chim hơn ở vùng đất ngập nước vì nước hỗ trợ sự sống và những nơi có đa dạng sinh học phong phú, chẳng hạn như Khu bảo tồn thiên nhiên Mai Po. Bạn có thể bắt gặp hơn 100 loài chim khi chỉ đơn giản là đi dạo ở đó trong mùa di cư.”
Trong khi đó, Tap Mun và các hòn đảo gần đó là nơi sinh sản của ba loài nhạn biển khác nhau: nhạn biển gáy đen và nhạn biển lưng đen phổ biến hơn, cũng như loài chim nhạn hồng xinh đẹp, được biết đến với mỏ và chân có màu sắc rực rỡ. Chúng đến Hồng Kông vào mùa sinh sản. Anh nói: “Các hòn đảo xung quanh Tap Mun là nơi lý tưởng, vì chúng thích sinh sản trên những hòn đảo cằn cỗi, không có người ở, không có nhiều chỗ che phủ, vì vậy chúng sẽ không bị những kẻ săn mồi trên cạn như rắn hoặc mèo tấn công”.
Vùng nông thôn thoáng đãng xung quanh Vọng lâu trên đỉnh đồi của Tap Mun mang đến một địa điểm thuận lợi để quan sát chim. Bạn có thể bắt gặp loài chìa vôi vàng và trắng phương Đông, được đặt tên theo thói quen ngoáy đuôi của chúng; chim manh lưng xanh đi dạo; chim bách thanh săn mồi, được biết đến với tiếng kêu giống như tiếng thét chói tai; và chim sẻ đất ăn hạt nhỏ. Bạn thậm chí có thể nhìn thoáng qua những chú chim hoét đá rực rỡ và những chú cò đen lớn hơn đang tìm kiếm thức ăn dọc theo bờ biển. Anh nói: “Vì không có chướng ngại vật nào cản tầm nhìn nên bạn có thể nhìn thấy những chú chim từ một khoảng cách rất xa”.
“Nếu bạn muốn ngắm nhìn những loài chim biển oai phong, thì bạn nên đến thăm vùng biển phía đông của thành phố”, anh nói thêm. Nhiều người quan sát chim thực hiện một chuyến đi thuyền hàng năm đến Tap Mun chủ yếu để xem những con nhạn biển này khi chúng sinh sản và săn cá ở vùng biển quanh đảo. Jay cho biết: “Khi con phà xoáy lên bọt biển, rất nhiều cá có thể bị sốc và nhảy lên khỏi mặt nước, khiến chúng trở thành mục tiêu dễ dàng cho những con nhạn biển bay theo thuyền. Tôi nhớ lần đầu tiên đến đó và cảm giác lạ thường khi được bao quanh bởi hàng trăm con nhạn biển gáy đen và nhạn biển lưng đen. Đó là một cảnh tượng hiếm gặp ở Hồng Kông. Nhưng bạn cần phải giữ khoảng cách để không làm phiền chúng.”
Anh nói rằng mùa thu, mùa đông và mùa xuân là thời điểm tốt nhất để quan sát chim ở Hồng Kông vì nhiều loài chim coi Hồng Kông là nhà vào mùa đông. Vào mùa xuân và mùa thu, các loài chim di cư sẽ bay ngang qua Hồng Kông và chúng có xu hướng ít kén chọn nơi tạm trú hơn, vì vậy bạn thậm chí có thể bắt gặp chúng ở những nơi có rừng thưa hơn hoặc ngay cả ở giữa thành phố.
Jay nói rằng một khu vực rừng cây xinh đẹp xung quanh làng Pak Sha O, dẫn đến Lai Chi Chong ở Công viên Quốc gia Sai Kung, là một nơi khác thu hút các loài chim di cư. “Lai Chi Chong có diện tích đồng cỏ rộng lớn, thu hút các đàn gia súc”, anh nói. “Vì vậy, bạn có khả năng bắt gặp những loài chim yêu thích đồng cỏ và những loài chim thích ăn côn trùng bị thu hút bởi gia súc, chẳng hạn như Cò ruồi. Chúng thậm chí thích nghỉ ngơi trên lưng gia súc; mà lũ gia súc còn chẳng mảy may bận tâm!”
Jay nói: “Đối với tôi, việc quan sát chim rất thú vị vì bạn không bao giờ biết mình sẽ gặp phải điều gì. Nó đã trở thành một niềm đam mê trọn đời. Mỗi chuyến đi đều độc đáo và đặc biệt: từ loài chim bạn bắt gặp đến những tiếng hót khác nhau của loài chim mà bạn nghe thấy.
“Ban đầu, giống như nhiều người, tôi đến với việc quan sát chim như thể tôi đang cố gắng “sưu tầm” từng loài một. Nhưng cuối cùng, tôi nhận ra rằng đối với việc quan sát chim, trọng tâm luôn phải là thiên nhiên chứ không phải bản thân bạn.
“Tôi hy vọng sẽ có nhiều người theo đuổi sở thích này và học cách trân trọng vẻ đẹp thực sự của thiên nhiên”, anh nói.
Thông tin trong bài viết này có thể thay đổi mà không thông báo trước. Vui lòng liên hệ với các nhà cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ tương ứng nếu bạn có thắc mắc.
Hội đồng Du lịch Hồng Kông không chịu bất kỳ trách nhiệm nào liên quan đến chất lượng hay sự thích hợp cho mục đích sử dụng đối với sản phẩm và dịch vụ của bên thứ ba; đồng thời không cam kết hay bảo đảm về tính chính xác, đầy đủ hoặc độ tin cậy của bất kỳ thông tin nào trong đó.