การดูนกไม่เพียงแต่เป็นวิธีการผ่อนคลายที่สงบและกระตุ้นอารมณ์เท่านั้น แต่ตามข้อมูลจากนักปักษีวิทยาชาวฮ่องกง Jay Kong กิจกรรมนี้ยังสามารถเชื่อมโยงเราเข้ากับธรรมชาติในระดับที่ลึกซึ้งมากยิ่งขึ้น "หากคุณสังเกตดี ๆ นกคือผู้ส่งสารจากธรรมชาติมาให้เรา" เขากล่าว
เจ้าหน้าที่วิจัยที่สมาคมดูนกแห่งฮ่องกงกล่าวว่า พื้นที่ที่มีนกหลากหลายชนิดมักจะบ่งชี้ว่าพื้นที่ดังกล่าวเป็นหนึ่งในสภาพแวดล้อมที่สมดุลและมีความหลากหลายทางชีวภาพ "พูดอีกอย่างหนึ่งก็คือ เราสามารถรับรู้สภาพปัจจุบันของสิ่งแวดล้อมและโลกของเราได้โดยการสังเกตนกในถิ่นที่อยู่อาศัยตามธรรมชาติ" Jay กล่าว "และนั่นมีความสำคัญต่ออนาคตของเผ่าพันธุ์มนุษย์"
"ผมพบว่านกเป็นสัตว์ที่น่าหลงใหลมาก" เขากล่าว "สัตว์ตัวเล็กเหล่านี้ทรงพลังและปรับตัวได้ดีมาก โดยเฉพาะในเวลาที่พวกนกเหล่านี้อพยพไปฤดูกาลแล้วฤดูกาลเล่า นกอย่างนกกระจิบอาจมีน้ำหนักไม่ถึง 10 กรัม ซึ่งเบากว่านิ้วเพียงนิ้วเดียวของเราเสียอีก แต่ทุก ๆ ฤดูใบไม้ผลิและฤดูใบไม้ร่วง นกเหล่านี้จะบินเป็นระยะทางหลายพันกิโลเมตรไปยังพื้นที่ผสมพันธุ์หรือที่อยู่อาศัยในฤดูหนาว เราเห็นเหล่านกอพยพในฤดูหนาวมาอยู่ในฮ่องกงของเรา แต่ไม่รู้เลยว่านกเหล่านี้มาอยู่ที่นี่ได้อย่างไรหรือใช้เส้นทางใดกันแน่ นี่เป็นสิ่งที่น่าทึ่งมาก"
ตำแหน่งทางภูมิศาสตร์อันเป็นเอกลักษณ์ของฮ่องกง ทำให้ที่นี่เป็นสถานที่ที่เหมาะสำหรับการดูนก "แม้ว่าจะเป็นเพียงแค่จุดเล็ก ๆ บนแผนที่ แต่ฮ่องกงก็เป็นเมืองชายฝั่ง อยู่ใกล้กับกึ่งกลางของเส้นทางอพยพเอเชียตะวันออก-ออสเตรเลีย" Jay กล่าว เส้นทางบินนี้เป็นเส้นทางที่ใช้โดยนกจำนวนมหาศาลที่อพยพไปมาระหว่างพื้นที่ผสมพันธุ์และที่อยู่อาศัยในฤดูหนาวทั่วบริเวณซึ่งรวมถึงจีน ญี่ปุ่น และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ตั้งแต่ใต้นิวซีแลนด์ไปจนถึงอะแลสกา
ป่าของฮ่องกงได้รับการฟื้นฟูขึ้นในช่วงหลายทศวรรษที่ผ่านมาหลังจากช่วงที่มีการตัดไม้ทำลายป่าครั้งใหญ่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง ป่าต่าง ๆ ของฮ่องกงดึงดูดนกต่าง ๆ จากมณฑลกวางตุ้งมาอย่างต่อเนื่อง ซึ่งนกบางพันธุ์ก็ตัดสินใจอยู่ต่อด้วย
ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา สายพันธุ์ที่โดดเด่นที่ได้มาตั้งถิ่นฐานอยู่ที่นี่ ได้แก่ ไชนีสบาร์เบ็ตที่มีสีเขียวอันสง่างาม ซึ่งสังเกตเห็นได้ง่ายจากใบหน้าสีรุ้งและเสียงร้องที่ดัง เป็นสายพันธุ์ที่ได้รับการพบเห็นเป็นครั้งแรกในไทโปเกา ซึ่งเป็นป่าที่อุดมสมบูรณ์ที่สุดของฮ่องกงในปี 2014 ตอนนี้สายพันธุ์นี้แพร่หลาย และสามารถพบเห็นได้ในไทโปเกาและป่าใกล้เคียง" Jay กล่าว
นักดูนกระดับเริ่มต้นสามารถเริ่มต้นได้ด้วยการมองหานกรอบ ๆ แหล่งน้ำ "คุณจะพบสายพันธุ์นกมากยิ่งขึ้นในพื้นที่ชุ่มน้ำ เนื่องจากน้ำเป็นสิ่งที่ช่วยดำรงชีวิต และในสถานที่ที่มีความหลากหลายทางชีวภาพ เช่น เขตอนุรักษ์ธรรมชาติไมโป" เขากล่าว "คุณอาจพบนกมากกว่า 100 สายพันธุ์ระหว่างการเดินเล่นที่นั่นในช่วงฤดูอพยพ"
ในขณะเดียวกัน ถ่าเหมินและเกาะใกล้เคียงก็เป็นแหล่งผสมพันธุ์ของนกนางนวลสามชนิด ได้แก่ สายพันธุ์ที่พบเห็นได้ทั่วไปอย่างนกนางนวลแกลบท้ายทอยดำและนกนางนวลแกลบคิ้วขาว รวมถึงนกนางนวลแกลบสีกุหลาบที่สวยงาม ซึ่งขึ้นชื่อเพราะปากและขามีสีสันสดใส นกเหล่านี้มาที่ฮ่องกงในช่วงฤดูผสมพันธุ์ "เกาะรอบ ๆ ถ่าเหมินเป็นที่ที่เหมาะสม เพราะนกเหล่านี้ชอบผสมพันธุ์บนเกาะที่แห้งแล้งและไม่มีคนอาศัยอยู่โดยไม่มีสิ่งปกคลุมมากนัก เพื่อไม่ให้ถูกโจมตีจากผู้ล่าบนบก เช่น งูหรือแมว" เขากล่าว
พื้นที่ชนบทเปิดโล่งรอบศาลายอดเขาของถ่าเหมิน เป็นจุดชมวิวอันยอดเยี่ยมสำหรับการดูนก คุณอาจสังเกตเห็นนกเด้าลมเหลืองและนกอุ้มบาตร ซึ่งตั้งชื่อตามนิสัยในการโยกหางขึ้นลง นกเด้าดินสวน นกอีเสือนักล่า ซึ่งขึ้นชื่อจากเสียงร้องแหลมดัง และนกจาบตัวเล็กที่กินเมล็ดพืช คุณอาจโชคดีได้เห็นนกกระเบื้องผาที่น่าอัศจรรย์และนกยางทะเลขนาดใหญ่ที่กำลังออกหาอาหารตามแนวชายฝั่ง "เนื่องจากไม่มีสิ่งกีดขวางใดมาบดบังทิวทัศน์ คุณจึงสามารถมองเห็นนกได้จากระยะไกล" เขากล่าว
"หากคุณอยากเห็นนกทะเลที่ดูสง่างาม จากนั้นคุณควรไปที่น่านน้ำทางตะวันออกของเมือง" เขากล่าวเสริม นักดูนกหลายคนออกเดินทางด้วยเรือปีละครั้งเพื่อไปยังถ่าเหมิน เพื่อดูนกนางนวลเหล่านี้โดยเฉพาะ ในขณะที่นกเหล่านี้ผสมพันธุ์และออกล่าปลาในน่านน้ำรอบเกาะ "ขณะที่เรือข้ามฟากแล่นจนเกิดเป็นฟองคลื่น ปลาหลายตัวจะตกใจและกระโดดขึ้นมาจากน้ำ ทำให้ปลาพวกนี้ตกเป็นเป้าหมายของเหล่านกนางนวลที่บินตามเรือมาได้ง่าย" Jay กล่าว "ผมจำครั้งแรกที่ผมไปที่นั่นได้และความรู้สึกอันน่าทึ่งของการได้รับการห้อมล้อมไปด้วยนกนางนวลแกลบท้ายทอยดำและนกนางนวลแกลบคิ้วขาว ซึ่งเป็นภาพที่หาชมได้ยากมากในฮ่องกง แต่คุณต้องรักษาระยะห่างไว้เพื่อไม่ให้เป็นการรบกวนนกเหล่านั้น"
เขากล่าวว่าฤดูใบไม้ร่วง ฤดูหนาว และฤดูใบไม้ผลิ ล้วนเป็นช่วงเวลาที่ดีที่สุดสำหรับการดูนกในฮ่องกง เพราะนกหลายสายพันธุ์อพยพมาอาศัยอยู่ที่ฮ่องกงในช่วงฤดูหนาว ในฤดูใบไม้ผลิและฤดูใบไม้ร่วง นกอพยพจะบินผ่านฮ่องกง และนกเหล่านี้มักจะไม่ค่อยพิถีพิถันในการเลือกที่อยู่อาศัยชั่วคราวของตนเองมากนัก ดังนั้นคุณจึงอาจพบเห็นนกเหล่านี้ได้ในสถานที่ที่มีป่าโปร่งหรือแม้แต่ในใจกลางเมือง
พื้นที่ป่าที่สวยงามรอบหมู่บ้านปักชาโอ ซึ่งครอบคลุมพื้นที่ขึ้นไปจนถึงไล่ฉือชวงในอุทยานแห่งชาติไซกุง เป็นอีกหนึ่งสถานที่ที่ดึงดูดนกอพยพเข้ามา Jay กล่าว "ไล่ฉือชวงมีพื้นที่ทุ่งหญ้าขนาดใหญ่ซึ่งดึงดูดฝูงวัว" เขากล่าว "ดังนั้น คุณจึงมีแนวโน้มที่จะพบเห็นนกที่ชอบทุ่งหญ้า และนกที่ชอบกินแมลงที่เข้าหาวัว เช่น นกยางควาย นกเหล่านี้ชอบพักอยู่บนหลังวัว และวัวพวกนั้นก็ไม่ว่าอะไรเลยด้วย!"
"การดูนกเป็นเรื่องน่าตื่นเต้นมากสำหรับผม เพราะเราไม่มีวันรู้ได้เลยว่าจะพบเจอกับอะไร" Jay กล่าว "นี่เป็นความหลงใหลในชีวิตของผม ทุกการเดินทางมีเอกลักษณ์และความพิเศษ ตั้งแต่สายพันธ์ุที่คุณพบเห็น ไปจนถึงเสียงร้องของนกที่หลากหลายที่คุณได้ยิน
"ในตอนแรก ผมก็เหมือนกับหลาย ๆ คน ผมทำกิจกรรมการดูนกราวกับผมกำลังพยายาม 'สะสม' นกทุกสายพันธุ์ให้ครบ แต่ในท้ายที่สุด ผมก็ได้ตระหนักว่าในการดูนกนั้นเราควรมุ่งเน้นไปที่ธรรมชาติเสมอ แทนที่จะมุ่งเน้นไปที่ตัวเอง"
"ผมหวังว่าจะมีผู้คนมากขึ้นที่หันมาดูนกเป็นงานอดิเรกและเรียนรู้ที่จะชื่นชมความงามที่แท้จริงของธรรมชาติ" เขากล่าว
ข้อมูลในบทความนี้อาจมีการเปลี่ยนแปลงได้โดยไม่ต้องแจ้งให้ทราบล่วงหน้า กรุณาติดต่อผู้ให้บริการผลิตภัณฑ์หรือบริการที่เกี่ยวข้องเพื่อสอบถามข้อมูล คณะกรรมการการท่องเที่ยวฮ่องกงจะไม่รับผิดชอบใด ๆ ต่อคุณภาพหรือความเหมาะสมสำหรับวัตถุประสงค์ของผลิตภัณฑ์และบริการของบุคคลภายนอก และไม่มีการรับรองหรือรับประกันความถูกต้อง ความเหมาะสม หรือความน่าเชื่อถือของข้อมูลใด ๆ ที่มีอยู่ในที่นี้